دوستمراد زیدعلی بیرانوند

 

ﺩﻭﺳتمراد ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ معروف به دوسته (دوسه)

ﺩﻭﺳﺘه ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ از ﺳﺮکردگان بزرگ و مبارز ایل بیرانوند  ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﺭﻭﺱ از ﻫﺎ ﻭ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ

ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ

ﻭ ﺧﻢ ﻛﻮﻩ ﻫﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ . ﻃﺎﻳﻔﻪ

ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﻲ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺘﻲ ﺧﺎﺹ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ

ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ . ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻃﻮﺍﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ

ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ دوستمراد زیدعلی و سایر سران مبارز طایفه زیدعلی بودند.

ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺩﻭﺳﺘمراد ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ

ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ . .

دوستمراد زیدعلی در ﺟﻨﮓ ﺭﮒ ﻭ ﺭﻭﺩ ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ

1304 در کنار سایر دلاوران طایفه زیدعلی از خود رشادت فراوانی نشان داد. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ طایفه زیدعلی بیرانوند ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ

ﺿﺮﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻫﻼﻙ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1305 ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﺩﺭ

ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺩﻭﺳﺘمراد ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺍﻓﺘﺎﺩ . ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ

ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﻪ ﻛﻤﻜﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ

ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺩﻭﺳﺘمراد ﻭ داوران طایفه زیدعلی بیرانوند ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﻭ ﻗﻮﺍﻳﺶ ﺭﺍ

ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ .

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﺩﺭ 27 ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1306 ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻣﻬﺪﻱ

ﻗﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺗﺎﺝ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻞ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻭﻟﻲ ﺁﻗﺎﺧﺎﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺣﻤﺪﻱ

ﺟﻬﺖ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﺷﻮﺭﺷﻲ ﻫﺎی ایل بیرانوند ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻭﺳﺘمراد  زیدعلی ﻭ

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ زرینجو ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ . ﻛﺪﺧﺪﺍ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ

ﺩﺍﺩ. ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ

ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ . ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺧﺎﻥ ﻓﺘﺤﻲ

ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﭘﻲ ﭼﺮﻣﺎﺭﻥ

ﺑﻪ ﺩﺭﻙ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ .

ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ  در اوایل 1308 ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ تسلیم و ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ

ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻛﺮﺩ. سرانجام به علت مبارزات و تحرکات  جهانشاه زرینجو  با نیروهای دولتی و انگلیسی در منطقه و همزمان ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﻧﺎﻳﺐ ﺍﻟﺤﻜﻮﻣه  ﭘﺸﺘﮑﻮﻩ 

ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘمراد زیدعلی و چندتن دیگر از زیدعلی ها که در دره شهر اسکان داده شده بودند ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻋﺒﺎﺱ ﻗﻠﯽ ﺧﺎﻥ

ﺩﺭﻓﺸﺎﻥ ﺩﺭ

ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺑﺎ ﺣﯿﻠﻪ ﻭ ﻧﯿﺮﻧﮓ  دوسته نادعلی میرولی امان اله خلیل بک رحمان خان کریم بارانی داراب ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ

ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ روز  جهانشاه زرینجو آخرین سردار مبارز ایل بیرانوند را به خرم آبادکشانده و به دام انداختند و ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩند .

***ﺭﻭﺣﺶ ﺷﺎﺩ ﻭ ﯾﺎﺩﺵ ﺗﺎ ﺍﺑﺪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ***

ﺍﺳﺎﻣﻲ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ

ﺁﺑﺎﺩ :

 ﺩﻭﺳﺘمراد ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ،

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ زرینجو ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

ﻧﺎﺩﻋﻠﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧد

 ﻣﻴﺮﻭﻟﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

داراب زیدعلی بیرانوند

امان اله بارانی بیرانوند

کریم بارانی بیرانوند

خلیل بک بارانی بیرانوند

رحمان خان چقلوند بیرانوند

ﻣﺘﻦ ﻭ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ : ﻣﻈﻔﺮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮند

ریش سفید صفر بیرانوند

  ریش سفید صفر بیرانوند از کدخدایان سخنوران و بزرگان سرشناس ایل بیرانوند بود.

علی مردان خان بیرانوند از بزرگترین فرمانده هان وطن پرست ایرانی مردو بیرنون مردان بیرانوند

علیمردان خان بیرانوند  

علیمردان خان بیرانوند سردار وطن پرست ایرانی ملقب به سالارمظفر و امیراعظم معروف به "مردو" بزرگترین و نام آورترین  متدینترین سرکردگان ایرانی و قوم لر و لک بوده است که هرگز سر سازش با حکومت های ظالم قاجار و پهلوی را نداشت.

ﻋﻠﻰ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻯ مردمی ﻭ ﻳﻜﻪ ﺗﺎﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻏﺮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻱ قاجارهای فاسد ﺟﺪﺍ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﺪﺭ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻭ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.

ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻱ ﺍﺯ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺍﻳﻼﻡ ﺗﺎ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ ﺑﻮﺩ.
علیمردان خان به واسطه شجاعت, درایت, سخاوت, جسارت و مردم داری از  تمام خوانین لرستان پیشی گرفت و همه مطیع امر و نهی او شدند.
ﺳﺮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻼﺕ ﻭ ﻃﻮﺍﻳﻒ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ.
ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻫﻴﭻ ﺍﺣﺪﻱ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﻗﻮﺍﻱ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ علیمردان خان اعظمی بیرانوند، ﻅﻞ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﻇﺎﻟﻢ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ که احدی از حکام و والی ها جرات رویارویی با او را نداشتند در خرم آباد شکست داده و ﻏﺎﺭﺕ ﻛﺮﺩند. ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻟﻲ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻴﻊ ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩ.


ﻃﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ ﭘﻴﺸﺮﻭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ... ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ ﺧﻢ ﻛﻮﻩ ﻫﺎﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﻳﻼﺕ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ  سرداران بزرگ جهانشاه زیدعلی و ایمانعلی زیدعلی و ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻭﺻﻔﻲ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﻗﻢ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎﺧﺘﻨﺪ.

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﻮﺩ ﭼﻨﺪﻳﻦ
ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻓﺘﺢ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻫﺮﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺩﻟﻴﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻴﺨﻮﺭﺩ.
ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻱ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻱ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ
ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻤﺮﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ 1301 ﺗﺮﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﺗﺤﺎﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺳﺰﺍﻳﻲ ﻛﺮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺗﺎ
ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻤﺮﺩ ﺩﺭ ﻗﻴﺪ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﻣﻄﻴﻊ ﺍﻣﺮ ﻭ ﻧﻬﻲ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻭﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﺩﺳﺘﻪ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺷﺪﻧﺪ.
پس از ترور ایشان در سال 1301 و ورود نیروهای رضاشاه به خرم آباد در سال 1302 آنچنان نحوه زندگی ایشان مورد توجه سران پایتخت بود که سپهبد امیراحمدی گروهی را مامور تحقیق درمورد زندگی ایشان کرد که آیا چگونه زندگی کرده؟ و چگونه همه خوانین لرستان را متحد کرده؟ و چگونه از پس مخارج زیاد زندگیش برآمده؟ و...
ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﺼﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮﺗﺮﻯ
ﺩﺍﺷﺖ:
1-ﺷﻜﺴﺖ ﺳﭙﺎﻩ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭﻝ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ
2-ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭ
3-ﻣﻄﻴﻊ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺍﻟﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ
4-ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺧﻮﺩﺧﺘﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ﻭﻯ ﺑﺮ
ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻳﻼﻡ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻴﺸﺪ
5-ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻮﺩﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ
6-ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﻣﻴﺮﺍﺣﻤﺪﻯ
7-ﺗﺮﻭﺭ ﻧﺎﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺍﺩﻧﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻧﻮﻛﺮﻫﺎﻯ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
8-ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻘﻴﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﮔﻮﻝ ﻗﺴﻢ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺭﺩ
9-ﺗﺮﺱ ﺷﺎﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ
10-ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺍﻳﺸﺎن

رحمت اله چرمارن بیرانوند

  رحمت اله چرمارن بیرانوند از سرشناسترین کدخدایان و بزرگان ایل بیرانوند از طایفه چرمارن مال اسد است. وی پسر عموی عصمت اله چرمارن است. روحش شاد و  یادش گرامی

مرتضی خان اعظمی لرستانی بیرانوند

مرتضی خان اعظمی لرستانی بیرانوند فرزند علی مردان خان بیرانوند و پدر دکتر هوشنگ اعظمی از سرشناسترین و نام آورترین بزرگان ایل بیرانوند و لرستان و نماینده دور اول مجلس شورای اسلامی مردم لرستان بود.

صید هاشم متش بیرانوند

صید هاشم متش بیرانوند از بزرگان طایفه متش بیرانوند بود. وی به همراه *مرادی ملکه* از طایفه زیدعلی که در یک سنگر بوده اند در جنگ با قشون شاهپورخان که از بی رحمترین و معروفترین سرداران رضاشاه بود کشته شدند. صیدهاشم متش از بهترین جنگجویان و تیراندازان ایل بیرانوند بود. او کسی بود که شاهپور خان بهترین و قوی ترین سردار رضا شاه را به هلاکت رساند.

شیرمراد رشیدی زیدعلی بیرانوند

شیرمراد رشیدی از بزرگان  و کدخدایان ایل بیرانوند و لرستان فرزند دوسته زیدعلی مشهور.

ایشان بزگمردی شناخته شده و مورد احترام در میان طوایف مختلف لرستان و

 از نظر شجاعت و سخنوری و پاکدامنی مردی کم نظیر بود.

نقش مهم و مبارزات شیرمراد زیدعلی در نبرد پشتکوه دهه 30 به همراه سایر دلاوران طایفه زیدعلی  از جمله رضاخان بیرانوند فراموش نشدنی است.

روحش شاد و یادش گرامی

دکتر هوشنگ اعظمی لرستانی بیرانوند

ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﯽ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﺘﻮﻟﺪ

۱۳۱۵
ﺧﺮﻡﺁﺑﺎﺩ لرستان پزشک انسان دوست دلسوز آزادی خواه بود.  ﺍﮔﺮ ﺍﻏﺮﺍﻕ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻭﯼ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﻣﯿﺘﻮﺍﻥ ﺗﮏ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻭﯼ تمام رندگیش را در راه مردم فقیر و فرودست جامعه گذاشت.
ایشان ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻱ
ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺸﺪﻧﻲ لرستان و ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﭘﺰﺷﮏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ
ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻭ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺩﺭ
ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﯽ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ از اعضای برجسته سازمان دانشجویان جبهه ملی ایران
ﺑﻮﺩ . ﻭﯼ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻋﻘﺎﯾﺪ
ﻣﻠﯽﮔﺮﺍﯾﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ
ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﻭﺍﮎ
ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﺷﺪ . ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭﯼ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
۱۳۵۵ ﺩﺭ
ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ
ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺩﺭ ﻛﻮﻩ ﻫﺎی تهران ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ولی طبق گفته های مرتضی  خان اعظمی و سیاوش اعظمی   عدم وجود جسد دکتر هوشنگ اعظمی در بین کشته شدگان این درگیری  این شایعه را بکلی رد میکند.
ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎی
زکی خان زرینجویی زیدعلی و ایرج زرینجویی زیدعلی که از بزرگان ایل بیرانوند و  از دوستان نزدیک دکتر هوشنگ بودند و دیگر  ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻳﻞ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻋﺰﻳﺰ
ﺗﺎﺟﻤﻴﺮ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻛﺮﺩﻫﺎﻱ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺩﺍﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ ﺍﻭ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺮﺏ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﺎﺟﻤﻴﺮ
ﻧﺴﺒﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺑﺴﭙﺎﺭﻧﺪ. ﺩﻛﺘﺮ
ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ
ﻣﺠﺎﻧﻲ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻴﻜﺮﺩ ﻭ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻴﻜﺮﺩ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻧﺞ ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ
ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻴﻜﺮﺩ ﻭ
ﻣﻄﺒﺶ ﺟﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩ. ﻋﻠﻰ
ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ سردار بزرگ و وطن پرست ایرانی
ﭘﺪﺭ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻭ
ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.
ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ لرستانی ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ ﻟﺮﺳﺘﺎن، رئیس جبهه ملی شاخه لرستان و نماینده دولت دکتر مصدق و
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﻭﻝ
ﻣﺠﻠﺲ شورای اسلامی
ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻧﻔﻮﺫ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ
کل ﻣﺮﺩﻡ لرستان ﺑﻮﺩ .

 ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ، ﺁﺯﺍﺩﮔﻲ، نجابت، از خودگذشتگی

ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ
ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻙ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺷﺪ.

ﻳﺎﺩﺵﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﺑﺎﺩ

متن: مظفر