جهانشاه خان زرینجو زیدعلی بیرانوند سرداران بزرگ لرستان

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ خان ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺁﻭﺭﺗﺮﯾﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﻣﺮﺩﻣﯽ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﭘﺲ  سالها مبارزه با حکومت فاسد قاجار و بیگانگان روس و انگلیس در جنگ جهانی اول و11 ﺳﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻣﺰﺩﻭﺭ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﻭ ﻭ ﻋﺪﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ ‏( ﺁﺯﺍﺩﯼ ‏) ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻧﺪ .

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻓﺮﺯﻧﺪ نایب ﻣﺤﻤﺪﺷﺎﻩ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ و گل آفتاب خان زیدعلی شیرزن تاریخ میباشد. 

محمدشاه زیدعلی پدر جهانشاه  ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﻮﺭﺵ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮر ﻇﻞ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﮐﻮﺭ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﺷﺪ . 

ﻣﺎﺩﺭ  جهانشاه ﮔﻞ ﺁﻓﺘﺎﺏ خان زیدعلی نام داشته ﺍﺯ ﺳﺮﺳﺨﺖ ﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﺮﺯﻧﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺯﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺳﺮﺩﺍﺭﯼ ﺷﺠﺎﻉ ﻭ ﺟﻨﮕﺠﻮ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﺎﻭﺭﯼ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻢ ﻧﻈﯿﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﻭ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﻟﺮ ﻭ ﮐﺮﺩ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮ ﺑﻪ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺟﻨﮕﺠﻮﯾﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺷﺘﯽ ﻫﯿﮑﻠﺶ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﯼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮ ﮐﻤﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﯿﺮﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﻧﯿﺰ ﺑﯽ ﺭﻗﯿﺐ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﺳﺐ ﺯﯾﺮﭘﺎﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺍﺳﺐ ﻫﺎﯼ ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﯾﮏ ﺷﯿﺦ ﻋﺮﺏ ﺑﻪ ﻏﺎﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .

ﺍﺯﻭﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﭼﻬﺮﻩ ﺯﯾﺒﺎ ﻭ ﻗﺒﺎﯼ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﻗﻄﺎﺭ ﻓﺸﻨﮓ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﮐﻤﺮ ﻭ ﺳﯿﻨﻪ ﺍﺵ ﻭ ﺗﻔﻨﮓ ﺑﺮ ﺩﻭﺷﺶ ﻭ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮ ﮐﻤﺮﺵ ﺳﻮﺍﺭ ﺑﺮﺍﺳﺐ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺧﺼﺎﯾﻞ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﭼﻮﻥ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﯽ ﻭ ﺟﻨﮕﺎﻭﺭﯼ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺩﺳﺖ ﻭ ﺩﻝ ﺑﺎﺯ ﺑﻮﺩﻧﺶ , ﺷﮑﻮﻩ ﻭ ﺟﻠﻮﻩ ﺧﺎﺻﯽ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﻞ ﻭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺑﺨﺸﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺯﺩ ﻋﺎﻡ ﻭ ﺧﺎﺹ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .

ﻗﺮﺁﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﭘﻮﺳﺖ ﺁﻫﻮﮐﻪ ﺟﻠﺪ ﺁﻥ ﺳﺮﺥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﯿﺰ ﺍﺯ ﻏﻨﯿﻤﺖ ﻫﺎﯼ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎﯾﺶ ﺍﺯ ﻋﺮﺏ ﻫﺎ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ . ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ "ﺟﻠﺪ ﺳﺮﺥ" ﺩﺭﻣﯿﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎﺩ ﻣﯿﮑﺮﺩﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻞ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻣﺎﺩﺭ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺮﺵ ﮔﻠﯽ ﺩﺭ ﺣﯿﻦ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻗﺪ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﺩﺭ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯿﺸﻮﺩ .

ﻃﯽ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1295 ﮐﻪ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﻭ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﯿﻼﺧﻮﺭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺷﮑﺴﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻋﺪﻩ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺭﺍ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ .

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺩﺭ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻫﺎ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﺑﺎ ﺍﯾﻞ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺮﺩﺍﺭﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ.

ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1299 ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻗﻠﻌﻪ ﺗﻨﺠﻮﺭ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻋﻠﯿﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﺷﯿﺨﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺣﻤﺪ ﺁﻗﺎ ﺧﺰﺍﻋﯽ ﻭ ﻓﻠﯿﭗ ﺍﻑ ﺭﻭﺳﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺮﺩﻧﺪ .

ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻬﺎﯼ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﺍﻭﻝ ﺯﺍﻫﺪ ﺷﯿﺮ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ 1302 ﻭ ﺟﻨﮓ ﺩﻭﻡ ﺯﺍﻫﺪﺷﯿﺮ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺑﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ 1303 ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﭘﯿﺶ ﻗﺮﺍﻗﻼﻥ ﺁﻥ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ 1304 ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺷﺪﯾﺪﯼ ﺑﯿﻦ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺑﺎ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﭘﻮﺭﺯﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺮﺯ ﻭ ﻟﻨﮕﺮ ﻭ ﺗﻨﮕﻪ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﮐﺒﯿﺮ ﮐﻮﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺁﻥ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻭ ﯾﺎﺭﻧﺶ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻣﻦ ﭘﺸﺘﮑﻮﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﯿﺸﻮﺩ . ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺑﯿﮓ ﺭﺿﺎ ﺻﯿﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﭘﯿﺮﺯﺍﺩ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎﻥ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻩ ﮐﯿﺎﻻﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ .

ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺳﺎﻝ 1305 ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﯿﺎﻥ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﯾﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﮐﻤﮑﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ

ﺩﺭ ﮐﺒﯿﺮ ﮐﻮﻩ ﺩﺭ ﮔﺮﻓﺖ . ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﯾﺎﺭﯼ ﻭ ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺑﻪ ﮐﻤﮑﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻫﺎ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﯾﺎﺭﯼ ﻭ ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻬﻠﮑﻪ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ 27 ﺗﯿﺮﻣﺎﻩ 1306 ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺳﺨﺘﯽ ﺑﯿﻦ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻭﻟﯽ ﺁﻗﺎ ﺧﺎﻥ ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺳﭙﻬﻮﻧﺪﻫﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ایمانعلی زیدعلی ﺳﻠﯿﻤﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﮓ ﺭﺿﺎ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭ ... ﺩﺭ ﮐﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ .

ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺧﺎﻥ ﻓﺘﺤﯽ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﯾﺘﮑﺎﺭﺍﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯿﺸﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻭ ﻋﺪﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﭘﺎﭘﯽ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﮐﺒﺮ ﺍﺯ ﺗﯿﺮﻩ ﭼﺮﻣﺎﺭﻥ ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﮎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﯿﺸﻮﺩ . ﺗﻘﯽ ﺧﺎﻥ ﺳﭙﻬﻮﻧﺪ ﺭﺋﯿﺲ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺳﭙﻬﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺧﺎﻥ ﻓﺘﺤﯽ ﺟﻨﺎﯾﺘﮑﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﺩ .

ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ ﺳﺎﻝ 1306 ﺳﺘﻮﻧﯽ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺩﺭ ﺗﻨﮕﻪ ﺍﻓﺮﯾﻨﻪ ﻭ ﺁﺑﺴﺮﺩ ﺣﺪﻭﺩ 14 ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻻﮔﺮﯾﻮﻩ ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺳﺘﮕﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭ ﻣﺤﻤﺪﻣﯿﺮﺯﺍﺧﺎﻥ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﺩﺭﺁﻣﺪﻧﺪ . ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺭﻭﺯ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﯽ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﯾﺶ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﻭ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﺵ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩ . ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺯﺧﻤﯽ ﺷﺪ .

ﺩﺭ 17 ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1306 ﻋﻠﯽ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﻏﻀﻨﻔﺮﯼ ﺍﻣﺮﺍﯾﯽ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﺭﺷﺪ ﻧﻈﺮﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺍﻣﯿﺮﺍﺷﺮﻑ ﻗﯿﺎﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺭﺩﻭﯼ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 17 ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ . ﺩﺭ ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﻭ ﯾﺎﺭﺍﻧﺶ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﺯ ﻭ ﻟﻨﮕﺮ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﺑﻪ ﻋﻠﯿﻤﺤﻤﺪﺧﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﯾﯽ ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺍﯾﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﮐﻪ ﻋﻠﯿﻤﺤﻤﺪﺧﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﯾﯽ ﻗﯿﺎﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﻃﺮﻫﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮعلیوند ﻭ ﺁﺯﺍﺩﺑﺨﺖ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﯾﯽ ﻭ ... ﻋﻤﻠﯿﺎﺕ ﻫﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻠﯿﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ .

ﺩﺭ 12 ﺩﯼ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1306 ﻃﻮﺍﯾﻒ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻤﯿﻮﻧﺪ ﮐﻮﺷﮑﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﻤﻌﺎ ﺣﺪﻭﺩ 200 ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺟﻬﺖ ﺟﻨﮓ ﻭﻏﺎﺭﺕ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﮐﻮﻫﺪﺷﺖ ﻋﺎﺯﻡ ﺩﻟﻔﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ . ﭘﺲ ﺍﺯ ﻏﺎﺭﺕ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺩﺭ ﺗﻨﮕﻪ ﮔﺎﻭ ﺷﻤﺎﺭ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺟﺰﺋﯽ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺳﺮﮔﺮﻓﺖ . ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺶ ﺻﺒﺢ 15 ﺩﯼ ﻣﺎﻩ ﺷﻮﺭﺷﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﺏ ﭼﮕﻨﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻃﻮﻻﺑﯽ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﻮﺝ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺧﺎﻥ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺪﻧﺪ . ﺟﻨﮓ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﮐﻮﻩ ﻣﭙﻞ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺷﻮﺭﺷﯽ ﻫﺎ ﺭﺍﻫﯽ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﮐﻮﻩ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻓﺮﺍﺭ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺟﻨﮓ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺷﺐ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ . ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﻮﺭﺷﯿﺎﻥ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻏﺎﺭﺗﯽ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻧﺪ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﻨﺪ .

ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﻃﺮﻫﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﻭ ﺳﯿﻤﺮﻩ ﺭﻓﺘﻨﺪ .

ﺩﺭ 17 ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﻣﺤﻤﺪﻣﯿﺮﺯﺍﺧﺎﻥ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﻭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺑﺎﺭﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﺑﺎﺭﺍﻧﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﭘﻞ ﮔﺎﻭﻣﯿﺸﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻗﻮﺍﺏ ﺍﻋﺰﺍﻣﯽ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ . ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺟﻨﮕﯽ ﻫﺎﯼ ﺳﺨﺘﯽ ﺑﯿﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺳﺘﻮﻥ ﻫﺎﯾﯽ ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻣﻬﺪﯼ ﻗﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺎﻭﻣﯿﺸﺎﻥ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ ﻭ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﻭ ﮔﺮﺯ ﻟﻨﮕﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯿﮕﯿﺮﺩ . ﮐﻪ ﮔﺮﺯ ﻟﻨﮕﺮ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺩﺭ ﻣﯽ ﺁﯾﺪ .

ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﮑﺴﺖ ﻭ ﻣﺘﻮﺍﺭﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻨﮕﯽ ﺳﺨﺖ ﺩﺭ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﺑﯿﻦ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﻭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯿﮕﯿﺮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﺑﻤﺒﺎﺭﺍﻥ . ﻣﯿﺸﻮﺩ .

ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺳﻠﯿﻤﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎﻥ ﻋﻠﯽ ﺻﺎﻟﺢ

ﺍﺯ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﺩ .

ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﯼ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﯽ ﺍﺯ ﺷﻮﺵ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﯾﺪﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﯽ ﻧﺼﺮﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﯿﻦ ﻋﺒﻮﺭ ﺍﺯ ﮐﺮﺧﻪ ﻏﺮﻕ ﻣﯿﺸﻮﺩ .

ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺭﺩﯾﻦ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1307 ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﻭ ﻋﻠﯿﻤﺤﻤﺪﺧﺎﻥ ﻏﻀﻨﻔﺮﯼ ﺍﻣﺮﺍﯾﯽ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻣﯿﺸﻮﺩ . ﺭﯾﺎﺳﺖ ﻟﺸﮑﺮ ﻏﺮﺏ ﺍﺯ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻣﯿﺸﻮﺩ . ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1307 ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻫﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩ ﻭﻟﯽ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮﯼ ﺑﯿﻦ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻭ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯿﮕﺮﺩ .

ﺯﺑﺎﻧﻪ ﻫﺎﯼ ﺟﻨﮓ ﻧﯿﺮﻭ ﻫﺎﯼ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ , ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1308 ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺑﻪ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﮐﺸﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﻭﺩﺭ ﭘﯿﭻ ﻭ ﺧﻢ ﮐﻮﻩ ﻫﺎﯼ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﻋﺸﺎﯾﺮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭ ﻣﯿﺮ ﻭ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ...

ﻃﻮﺍﯾﻒ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮐﻤﯽ ﺍﺯ ﻣﯿﺮﻫﺎ ﻭ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﻫﺎ ﻭ ﻋﺪﻩ ﮐﻤﯽ ﺍﺯ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﮐﻠﻪ ﺟﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﺯ ﻟﻨﮕﺮ ﻭ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﻭ ﺗﻨﮕﻪ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﻭ ... ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ و ایمانعلی زیدعلی ﺑﺎ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭﮔﯿﺮ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺩﺭﺍﺛﺮ ﺟﻨﮓ ﻫﺎﯼ ﺳﺎﻝ 1308 ﯾﺎﺭﯼ ﺟﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﯿﺮﻩ ﮔﻨﺠﻌﻠﯽ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺗﻨﮕﻪ ﻣﺎﮊﯾﻦ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ . ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ‏( ﺟﺎﻧﺒﺸﺎﻩ ‏) ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺍﺯ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﮐﺪﺧﺪﺍ ﻋﻠﯽ ﻣﺤﻤﺪ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﻭ ﻋﺪﻩ ﮐﻤﯽ ﺍﺯ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ . ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ

ﻃﻮﺍﯾﻒ ﺩﺧﯿﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻨﮓ ﯾﻌﻨﯽ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮﯼ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ که در راس آنها ایمانعلی زیدعلی  بود ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﺪﮎ ﻃﻮﺍﯾﻒ ﻣﯿﺮ ﻭ ﺟﻮﺩﮐﯽ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ...

ﻃﺎﯾﻔﻪ ﮐﻠﻪ ﺟﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻠﻪ ﺑﺎﺩ ﻭ ﮐﻮﻩ ﻧﺸﯿﻦ بودند ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﻧﺸﺪﻧﺪ .

ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻧﺸﺪﻩ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻭ ﺻﯿﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﭘﯿﺮﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .

ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺷﻮﺭﺷﯽ ﺍﯾﻞ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ ﻭﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﺼﻒ ﻣﻠﮏ ﺍﻫﺪﺍﯾﯽ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﺪ .

ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺩﺭ ﭘﯽ ﺷﮑﺎﯾﺖ ﻫﺎﯼ ﮐﺘﺒﯽ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﻧﺎﯾﺐ ﺍﻟﺤﮑﻮﻣﺖ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻋﺒﺎﺳﻘﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺩﺭﻓﺸﺎﻥ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻧﺎﺩﻋﻠﯽ ﻣﯿﺮﻭﻟﯽ ﺩﺍﺭﺍﺏ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ . ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﺎ ﺣﯿﻠﻪ ﻭﻧﯿﺮﻧﮓ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻟﺮ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﮐﺸﺎﻧﺪﻩ , ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﭼﻨﺪﺗﻦ ﺍﺯ ﯾﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺳﺮﺩﺍﺭﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ

ﻣﯿﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ .

ﺍﺳﺎﻣﯽ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺩﺭ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ ‏( ﺁﺯﺍﺩﯼ ‏) ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ :

1- ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ خان ﺯﺭﯾﻨﺠﻮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻟﺮ ﻭ ﻟﮏ از تیره زرینجو

2- ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ از تیره رشید

3- ﻧﺎﺩﻋﻠﯽ خان ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ از تیره قجی

4- ﺩﺍﺭﺍﺏ خان ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ از تیره مه نظر

5- ﻣﯿﺮﻭﻟﯽ خان ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ از تیره منهوش 

ﻣﺘﻦ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻭ ﺗﺤﻘﯿﻖ : ﻣﻈﻔﺮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

میرسپهدار میر میر سپهدار میر

ﻣﻴﺮ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﻣﻴﺮ

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﺩﺁﺑﺎﺩ
ﻣﺮﺩﻣﻮﻧﻪ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﺷﺎﺧﻪ ﺩﻩ ﻣﻴﺮﻩ//ﺑﻮ ﻛﺸﺘﻪ
ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻴﻔﻪ ﺑﻤﻴﺮﻩ
ﻗﻲ ﺍﻓﺘﺎ ﺩﻭ ﺩﺍﺩﺁﻭ ﺗﺎ ﭼﻮﻙ ﺩﻡ ﺩﺍﺭ//ﻟﻮﻧﻢ
ﺑﺎﺭ ﮔﺮﺕ ﺳﻲ ﻣﻴﺮﺳﭙﻬﺪﺍﺭ
ﻣﻴﺮﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﻣﻴﺮ ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﻴﺮ
ﻭ ﺑﺎﻻﮔﺮﻳﻮﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻣﻨﻈﻘﻪ ﺩﺍﺩﺁﺑﺎﺩ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺮﺩﻱ ﺧﻮﺵ ﻗﻠﺐ ﺟﻨﮕﺠﻮ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺷﺠﺎﻉ ﺑﻮﺩ. ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ در مورد میرسپهدار ﺳﺮﻭﺩﻩ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺍﻟﮑﻪ ﺗﻮﻥ ﮐﻮ ﻭﻩ ﺍﻭ ﻛﻔﻨﻪ ﺧﻴﻨﻢ//ﺩﺷﻤﻨﻮﻧﻢ
ﻗﯽ ﻣﻴﻜﻨﻦ ﺳﯽ ﺍﺳﺐ ﺯﯾﻨﻢ
ﺑﺮﻧﻮﻳﺎ ﻣﻴﺮ ﺗﺶ ﮐﻨﻴﺪ ﺩﻭ ﺍﻳﻞ ﺣﺎﺭﯼ//ﻗﯽ
ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﭼﺸﻤﻪ ﮐﻮﮔﺎﻧﯽ
ﺩﺧﺘﺮﻩ ﺭﮐﻮ ﺑﺰﻩ ﺭﻭ ﻭ ﺩﻳﺮﻩ//ﺗﻖ ﻭ ﭘﻮﻕ
ﺑﺮﻧﻮﻳﺎ ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺘﻴﺮﻩ
ﻣﺮﺩﻣﻮﻧﻪ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﺷﺎﺧﻪ ﺩﻩ ﻣﻴﺮﻩ//ﺑﻮﻩ
ﮐﺸﺘﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻴﻔﻪ ﺑﻤﻴﺮﻩ
ﺑﺎﺭﺍﻟﻬﺎ ﭼﯽ ﺑﮑﻢ ﺍﻓﺘﻮ ﻧﺸﻴﻨﻪ// ﺟﻨﮓ ﻟﺮﻭ
ﺳﺮ ﮔﺮﺕ ﮐﺎﻓﺮ ﻧﻴﻨﻪ
ﺩﺧﺘﺮﻭ ﺟﻨﮓ ﻧﮑﻴﺘﻮ ﺭﺕ ﻭ ﺣﻮﻧﻪ//ﺗﺶ ﻭ
ﮔﻠﻪ ﻭ ﺑﺶ ﺑﺎﺭﻭﺕ ﺳﻮﺧﺘﻤﻮﻧﻪ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺍﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺩﻭ ﺍﻭ ﺗﻨﮓ ﺣﺎﺭﯼ//
ﺩﺧﺘﺮﻭ ﺭﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﻦ ﺳﯽ ﺑﯽ ﺑﺮﺍﺭﯼ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺗﺎ ﭼﻮﮎ ﺩﻡ ﺩﺍﺭ//
ﻟﻮﻭﻧﻢ ﺑﺎﺭﮔﺮﺗﻪ ﺳﯽ ﻣﻴﺮ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺭﺳﺲ ﻭﻩ ﺭﻳﺨﻮ//ﮐﻞ
ﮐﻨﻴﺪ ﺳﯽ ﻟﻄﻴﻒ ﺧﻮ ﻋﻠﯽ ﻣﺮﺍﺧﻮ