تاریخچه ایل بیرانوند

ایل بیرانوند از قدیمی ترین مردمان و ایلات و ساکنان لرستان ایلام خوزستان و غرب ایران هستند که جمعیت هایی از این ایل به علت جنگ ها و تبعید از زمان صفوی تا رضا شاه در کاشان ورامین قزوین بجنورد آشخانه گنبد کاووس و شیراز و ایذه زندگی میکنند. قبل از به قدرت رسیدن صفویه بیرانوندها در مناطق ایذه و پشتکوه ساکن بودند اما پس از درگیری شاه عباس صفوی با اتابک لرستان و طایفه بیرانوند بسیاری از بیرانوندها قتل عام شدند و عده بسیار کمی از آنها به مناطق اطراف گریختند. سپس پس از گذشته سالها یکی از آنها از مناطق اطراف به نورآباد دلفان رفته و با  دختر یکی از خوانین نورآباد ازدواج میکند و صاحب پسری میشود و نام جد اعلای خود یعنی بیران را بر او میگذارد. بنابراین نسل امروز بیران و شجره نامه فعلی ایل بیرانوند نسل این ایل را تا بیران دوم نشان میدهد. بیران نیز صاحب دو فرزند به نام های دشائینان و آلائینان میشود. ایل بیرانوند به شرح زیر به طوایفی تقسیم میشوند:

1-دشائینان:

شعبان

شاهوردی

دیوکان

دلیران

چغلوند

پیرداده

رش

شلکه

2-آلائینان: دارای دو فرزند به نام قباد  اسد بود که هر کدام از آن ها فرزندانی داشتند که به شرح زیر تقسیم میشوند:

1-اسد:

زیدعلی

بارانی

کر

مهراب

2-قباد: 

1-شمس الدین

2-یاراحمد

3-سبزعلی

هرکدام از آنها به شرح زیر تقسیماتی دارند:

زیدعلی:1-گنجعلی2-محمدعلی 3-چراغعلی(فتح عالی و علی صالح) 4-عینعلی(قربانعلی علی نقی شفیع زکی)  5-نرکعلی 6-کرمعلی

بارانی:1-درکسان 2-چغافرین 3-حافظ 4-شرفبک 5-پاسان 6-هونی 7-مارآب

مهراب:1-صفر 2-چرمارن 3-کوسه 4-میخک 5-زنجبیل

کر:

جنگ جهانی اول و تجاوز شوروی و روس ها به ایران و شکست در برابر قوای بیرانوند و بیرون راندن آنها از کشور برگی از ناگفته های تاریخ

طی جنگ جهانی اول نیروهای شوروی به خاک ایران تجاوز کردند و از قتل مردان و تجاوز به زنان دریغ نکردند. نیروهای شوروی در غرب تا بروجرد پیشروی کردند و به علت ظلم هایی که در بروجرد کردند آیت اله بروجردی طی نامه ای از علیمردان خان بیرانوند و قوای بیرانوند تقاضای کمک کردند. در آن زمان علیمردان خان بیرانوند فرمانروای بزرگ لرستان لرستان ایلام کرمانشاه و بخش های شمالی خوزستان را از حکومت مرکزی جدا کرده بود و این مناطق تحت فرامانروایی وی بودند و ایل بیرانوند بسیار قدرتمند بودند. علیمردان خان بیرانوند و دیگر سرکرده های ایل بیرانوند مانند شیخعلی خان غلامعلی خان دوستعلی خان و... قوایشان را جمع و آماده جنگ با نیروهای شوروی شدند. قوای بیرانوند به فرماندهی علیمردان خان بیرانوند توانستند نیروهای شوروی را شکست دهند و آنان را تا مرز ایران بیرون راندند. در راه بازگشت به دستور علیمردان خان پرچم بیرانوند را در قم قرار داده و آنجا را مرز لرستان اعلام کردند. تا زمانی که علیمردان خان بیرانوند زنده بود هیچ نیرویی نتوانست وارد خاک لرستان آن زمان شود. از آنجا که رضا شاه چندین بار از قوای بیرانوند شکست میخورد و اینکه فهمید نمی تواند با توسل به قرآن و بهانه صلح او را فریب دهد برآن میشود که چند نفر شیرازی را برای کارکردن و نوکری کردن به صورت انسان های فقیر نزد علیمردان خان بیرانوند بفرستد. علیمردان خان بیرانوند نیز آنها را به عنوان نوکر خانه اش می پزیرد. سرانجام در یک شب در خواب او را به قتل میرسانند و میگریزند.سه نفر از قاتلین علیمردان خان بیرانوند توسط افراد مهرعلی خان دستگیر و اعدام میشوند. علیمردان خان فرمانده بزرگ لرستان و مردی بزرگ حتی پس از گذشت حدود 90 سال از مرگش از ذهن این آب و خاک فراموش نخواهد شد. او مردی بود که با مردمش بسیار مهربان بود.او پدربزرگ دکتر هوشنگ اعظمی لرستانی و پدر مرتضی خان اعظمی لرستانی بود.