امان اله خان غصنفری امرایی

امان اله خان غضنفری امرایی از بزرگان کوهدشت. امان الله خان سردار بهادرغضنفری به صورت مقطعی حاکم ترهان (طرهان) و دلفان و سلسله  ازسال 1306 تاسال 1325 بوده است.

عزیز خان سپهوند بیرانوند

عزیز خان سپهوند بیرانوند از بزرگان و نامداران  لرستان و ایل بیرانوند. عزیزخان سپهوند در دوره رضاشاه با استفاده از نفوذی که داشت بسیاری از بزرگان ایل بیرانوند و لرستان را از زندان و اعدام نجات داد.  ایشان همواره درحال حل تنش ها بین طوایف بود. روحش شاد و یادش گرامی

اسد خان فیلی بیرانوند

ﺍﺳﺪ ﺧﺎﻥ ﻓﻴﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺭﺷﻴﺪﺗﺮﻳﻦ، ﺷﺠﺎﻉ ﺗﺮﻳﻦ، ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ و قدرتمندترین ﺧﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. در زمان ناصرالدین شاه عرب ها در خوزستان سر به شورش گذاشتند حکومت قاجار برای سرکوب آنان چندین بار اقدام کردند ولی تلاش های آنان به شکست منتهی میشد. در نتیجه ناصرالدین شاه دست به دامن سردار مردمی بزرگ لرستان یعنی اسدخان فیلی بیرانوند شد. ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺮﻛﻮﺑﻰ ﻭ ﻏﺎﺭﺕ ﻋﺮﺏ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺍﺳﺪ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﺐ ﺳﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻓﻮﺝ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻣﻔﺘﺨﺘﺮ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ. ﻣﺮﺩﻡ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺘﻤﮕﺮﻱ ﻫﺎﻱ حاکم لرستان یعنی ﻇﻞ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﻧﺎﺻﺮ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﺘﻮﺩﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺍﺳﺪﺧﺎﻥ ﻓﻴﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺵ زدند ﻭ ﺍﺭﺩﻭﻱ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺷﻮﺭﺷﻴﺎﻥ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﺳﺮﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺪﺧﺎﻥ ﻓﻴﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ. ﺍﺳﺪ ﺧﺎﻥ ﻓﻴﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺩﮔﺎﻥ ﺩﺧﺘﺮﻱ ﻛﺮﻳﻢ ﺧﺎﻥ ﺯﻧﺪ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ، ﺍﺳﺖ. اسدخان فیلی ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ و جد اعلای مرتضی خان اعظمی و فرزند دلیرش دکتر هوشنگ اعظمی لرستانی ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.

میرسپهدار میر میر سپهدار میر

ﻣﻴﺮ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﻣﻴﺮ

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﺩﺁﺑﺎﺩ
ﻣﺮﺩﻣﻮﻧﻪ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﺷﺎﺧﻪ ﺩﻩ ﻣﻴﺮﻩ//ﺑﻮ ﻛﺸﺘﻪ
ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻴﻔﻪ ﺑﻤﻴﺮﻩ
ﻗﻲ ﺍﻓﺘﺎ ﺩﻭ ﺩﺍﺩﺁﻭ ﺗﺎ ﭼﻮﻙ ﺩﻡ ﺩﺍﺭ//ﻟﻮﻧﻢ
ﺑﺎﺭ ﮔﺮﺕ ﺳﻲ ﻣﻴﺮﺳﭙﻬﺪﺍﺭ
ﻣﻴﺮﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﻣﻴﺮ ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﻴﺮ
ﻭ ﺑﺎﻻﮔﺮﻳﻮﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻣﻨﻈﻘﻪ ﺩﺍﺩﺁﺑﺎﺩ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺮﺩﻱ ﺧﻮﺵ ﻗﻠﺐ ﺟﻨﮕﺠﻮ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺷﺠﺎﻉ ﺑﻮﺩ. ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ در مورد میرسپهدار ﺳﺮﻭﺩﻩ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺍﻟﮑﻪ ﺗﻮﻥ ﮐﻮ ﻭﻩ ﺍﻭ ﻛﻔﻨﻪ ﺧﻴﻨﻢ//ﺩﺷﻤﻨﻮﻧﻢ
ﻗﯽ ﻣﻴﻜﻨﻦ ﺳﯽ ﺍﺳﺐ ﺯﯾﻨﻢ
ﺑﺮﻧﻮﻳﺎ ﻣﻴﺮ ﺗﺶ ﮐﻨﻴﺪ ﺩﻭ ﺍﻳﻞ ﺣﺎﺭﯼ//ﻗﯽ
ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﭼﺸﻤﻪ ﮐﻮﮔﺎﻧﯽ
ﺩﺧﺘﺮﻩ ﺭﮐﻮ ﺑﺰﻩ ﺭﻭ ﻭ ﺩﻳﺮﻩ//ﺗﻖ ﻭ ﭘﻮﻕ
ﺑﺮﻧﻮﻳﺎ ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺘﻴﺮﻩ
ﻣﺮﺩﻣﻮﻧﻪ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ ﺷﺎﺧﻪ ﺩﻩ ﻣﻴﺮﻩ//ﺑﻮﻩ
ﮐﺸﺘﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻴﻔﻪ ﺑﻤﻴﺮﻩ
ﺑﺎﺭﺍﻟﻬﺎ ﭼﯽ ﺑﮑﻢ ﺍﻓﺘﻮ ﻧﺸﻴﻨﻪ// ﺟﻨﮓ ﻟﺮﻭ
ﺳﺮ ﮔﺮﺕ ﮐﺎﻓﺮ ﻧﻴﻨﻪ
ﺩﺧﺘﺮﻭ ﺟﻨﮓ ﻧﮑﻴﺘﻮ ﺭﺕ ﻭ ﺣﻮﻧﻪ//ﺗﺶ ﻭ
ﮔﻠﻪ ﻭ ﺑﺶ ﺑﺎﺭﻭﺕ ﺳﻮﺧﺘﻤﻮﻧﻪ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺍﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺩﻭ ﺍﻭ ﺗﻨﮓ ﺣﺎﺭﯼ//
ﺩﺧﺘﺮﻭ ﺭﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﻦ ﺳﯽ ﺑﯽ ﺑﺮﺍﺭﯼ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺗﺎ ﭼﻮﮎ ﺩﻡ ﺩﺍﺭ//
ﻟﻮﻭﻧﻢ ﺑﺎﺭﮔﺮﺗﻪ ﺳﯽ ﻣﻴﺮ ﺳﭙﻬﺪﺍﺭ
ﻗﯽ ﺍﻭﻓﺘﺎ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺁﻭﻩ ﺭﺳﺲ ﻭﻩ ﺭﻳﺨﻮ//ﮐﻞ
ﮐﻨﻴﺪ ﺳﯽ ﻟﻄﻴﻒ ﺧﻮ ﻋﻠﯽ ﻣﺮﺍﺧﻮ

جمعی از بزرگان ایل بیرانوند و طایفه سگوند

جمعی از بزرگان ایل بیرانوند و طایفه سگوند:

شیخعلی خان بیرانوند

فاضل خان بیرانوند

لیکه سگوند

شیرمحمدخان سگوند

سیف اله خان سگوند

رضاخان سگوند

حسن گدا سگوند

مهرعلی خان منظمی حسنوند امیرمنظم

مهرعلی خان منظمی حسنوند ملقب به امیر منظم و سردار اسعد از بزرگان مشهور تاریخ لرستان و مشهورترین چهره ایل حسنوند بود. مهرعلی خان حسنوند مرد یکه تاز ایل حسنوند ملقب به "امیرمنظم" در اسفند ماه سال 1302 به همراه شیخعلی خان بیرانوند "امیرعشایر" و 12 تن دیگر از سران بیرانوند توسط سپهبد امیراحمدی دستگیر و اعدام میشود.

داراب خان مرادی بیرانوند

داراب خان مرادی بیرانوند مردی نیکسرشت و بزرگ بود. ایشان از بزرگان و سخنوران ایل بیرانوند و لرستان میباشند.

بزرگان ایل بالاگریوه میرعباس هاشمی میرشفیع محمدخانی جهانگیر خان نصیری نوروزی علیمراد خان جودکی میر اسفندیار تیمور پور

جمعی از بزرگان ایل بالاگریوه میر و جودکی و سید.

از راست: میرزا حسین طاهری- اسفندیار تیمورپور- سیدحبیب- علیمراد خان جودکی- نوروزی جهانگیرخان نصیری- میرشفیع محمدخانی- میر میرعباس هاشمی

بزرگان دلفان سهراب خان کاکاوند نجف قلی خان کاکاوند ابراهیم خان کاکاوند مراد علی خان موموند حبیب اله خان کاکاوند مهرعلی خان

جمعی از بزرگان ایل کاکاوند {دلفان یا نور آباد}: از راست: سهراب خان کاکاوند- نجف قلی خان کاکاوند- ابراهیم خان کاکاوند- مراد علی خان موموند- حبیب اله خان کاکاوند- مهرعلی خان کاکاوند

غلامعلی خان بیرانوند ملقب به امیرهمایون غلام علی خان بیرانوند غله بیرانوند

 ﻏﻼﻡ ﻋﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ" ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ
ﻏﻠﻪ ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﺍﻣﻴﺮﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ
ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻟﺮﺳﺘﺎﻧﻰ
ﻭ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺑﻌﺪﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ
"ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ  ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ 
ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ 1301 ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ
ﺳﺮﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ "ﺷﻴﺨﻌﻠﻰ
ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ" ﺳﺎﻝ 1302 ﻓﺮﺩﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺟﻨﮕﺠﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻏﻼﻡ ﻋﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ با کمک جهانشاه خان زیدعلی بیرانوند و دوستعلی خان زیدعلی ﻭ
ﺍﻳﻞ ﺭﺷﻴﺪ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﻭ ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻫﺮﻭ،
ﭼﻐﻠﻮﻧﺪﻯ ﻭ ﺍﻟﺸﺘﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ
ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺪﺑﻪ، ﺗﻨﮕﻪ ﺯﺍﻫﺪ ﺷﻴﺮ،
ﻛﻤﺮﺳﻴﺎﻩ، ﺭﻳﻤﻠﻪ، ﺳﻔﻴﺪﻛﻮﻩ ﻭ... ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 9 ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺧﻮﺩ
ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﺭﺗﺶ
ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ. ﺳﺮﺗﻴﺐ
ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﻰ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﻤﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﻌﻪ ﻓﻠﻚ ﺍﻻﻓﻼﻙ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﮔﻴﺮ
ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺧﺎﺋﻦ ﻓﺮﺍﺭ
ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ
ﻗﻮﺍﻯ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺷﺪ. ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝ 1304 ﻏﻼﻣﻌﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ 10
ﻧﻔﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ
ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.
ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ 1304
ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ:
1-ﻏﻼﻣﻌﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﻏﻠﻪ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻗﻮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 9 ﻣﺎﻩ
ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ
2-ﺻﻴﺪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﭘﺴﺮ
ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺣﻴﻢ ﺧﺎﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ
ﺻﻴﺪﻣﺤﻤﺪﺭﺣﻴﻢ ﺧﺎﻥ
3-ﻟﻄﻴﻒ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﭘﺴﺮ ﺷﻴﺨﻌﻠﻰ ﺧﺎﻥ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
4-ﺷﻴﺮﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺮﺍﺩﺭﺯﺍﺩﻩ
ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻛﺒﻴﺮ
5-ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ
ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻛﺒﻴﺮ
6-ﺻﻴﺪﻣﻬﺪﻯ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺣﺴﻴﻦ
ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
7-ﻋﻠﻪ ﺳﺒﺰﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
8-ﺍﺑﺪﺍﻝ ﺳﺒﺰﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
9-ﮔﻠﻪ ﺳﺒﺰﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
10-ﻣﻠﻪ ﺳﺒﺰﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
11-ﻭﻟﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﺳﭙﻬﻮﻧﺪ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
12-ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺭﺣﻴﻢ ﺧﺎﻥ ﻣﻌﻴﻦ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ
13-ﺷﻴﺮﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﺳﮕﻮﻧﺪ

ﻣﺘﻦ: ﻣﻈﻔﺮ ﺯﻳﺪﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

سرداران لرستان صیدعبدالحسین خان اسدی علی مردان خان اعظمی بیرانوند محمدتقی خان میرزا احمدی بیرانوند لفه خان اسدی بیرانوند

سرداران لرستان از راست: صید عبدالحسین خان اسدی بیرانوند- علی مردان خان اعظمی بیرانوند- محمدتقی خان میرزا احمدی بیرانوند- لفه خان اسدی بیرانوند 

پهلوان نایب محمدحسین کاشی بیرانوند و یارماشاالله کاشی بیرانوند ملقب به سردار جنگ از بزرگان کاشان و ایل بیرانوند

*ﭘﻬﻠﻮﺍﻧﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﻣﻴﺮﻧﺪ**
ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ "ﺳﺎﻻﺭﺍﺳﻼﻡ" ﻭ ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ
ﻛﺎﺷﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ "ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺟﻨﮓ"
ﺍﺯ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺭﻭﺱ ﻃﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺍﺯ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ
ﻓﺘﺢ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺰﺭﮔﻤﺮﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻫﻞ ﻛﺎﺷﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﺎﺭ ﻛﻮﻳﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺩﻻﻭﺭﻱ، ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﯽ، ﺍﺯ ﺧﻮﺩﮔﺬﺷﺘﮕﻲ ﻭ
ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ
ﺭﺍﻩ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﻴﻬﻦ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻭﺻﻒ ﻭ ﺩﺭ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻧﺎﻳﺐ
ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﭘﻬﻠﻮﺍﻧﺎﻥ
ﻧﺎﻣﻲ ﻛﺎﺷﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻞ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﻇﺎﻟﻢ
ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎﻩ ﺩﺭﺍﻓﺘﺎﺩ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻲ
ﺷﺪ. ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻥ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﺷﺎﻥ
ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺯﻭﺭﮔﻮﻳﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩ.
ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ
ﻫﻤﺮﺍﻩ 600 ﺗﻦ ﺍﺯ ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﺮﺍﻩ
ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ ﻋﻠﻴﻪ ﻗﻮﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ
ﺟﻨﮕﻴﺪ. ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻠﻘﺐ
ﺑﻪ "ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺟﻨﮓ" ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺭﺷﻴﺪ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ
ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ
ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ.
ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻃﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ
ﺍﻭﻝ ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻗﺼﺮﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﻤﻊ
ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ. ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﻭ ﭘﺪﺭﺵ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺭﺍﻩ
ﻛﺎﺷﺎﻥ ﺗﺎ ﻗﺼﺮﺷﻴﺮﻳﻦ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯ
ﺑﺎ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺟﻨﮓ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ
ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺳﻴﺮ
ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﻛﺎﺷﻲ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ، ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﻛﻠﻬﺮ، ﺳﻨﺠﺎﺑﻲ،
ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻱ، ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺗﺒﺮﻳﺰ، ﺳﺮﺑﺎﺯﺍﻥ
ﻛﺮﻧﺪﻱ ﻭ ﻛﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻫﻲ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﻗﺼﺮﺷﻴﺮﻳﻦ
ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﻭﺱ ﺟﻤﻊ
ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﻛﺎﺷﻲ
ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﺣﺘﻲ ﮊﺍﻧﺪﺍﺭﻡ ﻫﺎ ﻣﻨﻈﻢ ﺗﺮ
ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ
ﻋﻠﺖ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ
ﺑﺎ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻃﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ
ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ "ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺟﻨﮓ"
ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ
ﻭ ﺑﺎ ﺣﻴﻠﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻭﺛﻮﻕ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ
ﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻢ ﺧﺎﺋﻦ ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻧﺎﻳﺐ
ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﭘﺴﺮﺵ
ﻳﺎﺭﻣﺎﺷﺎﺍﻟﻠﻪ ﻛﺎﺷﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺟﻨﮓ
ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ.
**ﻟﻄﻔﺎ ﺑﻪ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ**

شیخ علی خان بیرانوند شیخه بیرانوند شیخعلی خان بیرانوند "امیر عشایر"

ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ :

‏[ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ

ﺗﻨﮕﻪ ﺯﺍﻫﺪﺷﯿﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ *ﻋﻘﺎﺑﯽ *

ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺁﻥ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﮐﻨﺪ ﭘﺮ ﻭﺑﺎﻝ

ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﻓﺮﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻳﺨﺖ ‏]

***} :ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ، ﺍﺣﻤﺪ ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ، ﺑﻪ

ﮐﻮﺷﺶ ﻏﻼﻣﺤﺴﯿﻦ ﺯﺭﮔﺮﯼ ﻧﮋﺍﺩ، ﻣﻮﺳﺴﻪ ﯼ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ

ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺹ 370 ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻛﻨﻴﺪ *** ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻟﻄﻔﺎ ﺩﯾﮕﺮ ﺧﯿﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺯﯼ

ﻧﮑﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺑﺎ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﮎ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ {...

ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺷﯿﺦ ﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺭﺋﯿﺲ

ﺍﯾﻞ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ و لرستان ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﭙﻬﺒﺪ

ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩ

ﺳﻼﺡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﻣﯿﻦ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭﺗﺴﻠﯿﻢ

ﺷﻮﻧﺪ .

ﺷﯿﺦ ﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻌﺮﻑ ﺑﻪ ﺷﯿﺨﻪ

ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ " ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺸﺎﻳﺮ " ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ،

ﺷﺠﺎﻋﺘﺮﻳﻦ، ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ، ﺧﺎﻛﻰ ﺗﺮﻳﻦ، ﺑﻰ

ﻧﻈﻴﺮﺗﺮﻳﻦ، ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﺗﺮﻳﻦ ﻭ

ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﻳﻦ *ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ مردمی و وطن پرست ﺗﺎﺭﻳﺦ

ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .

ﺷﻴﺨﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺩﺍﺷﺘﻦ * ﺭﻭﺣﻴﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩ

ﻋﺸﺎﻳﺮﻯ ﻭ * ﺍﻓﺘﺎﺩﮔﻰ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ

* ﺑﺮﻋﻜﺲ بسیاری از ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻴﻦ ﻫﺮﮔﺰ

ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺮﻭﺩﺳﺖ ﺟﺪﺍ

ﻧﻤﻴﺪﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻟﻘﺐ *ﺍﻣﻴﺮﻋﺸﺎﻳﺮ ﻭ

* ﺩﻭﺳﺖ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻧﺪ .

ﺷﻴﺨﻌﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻓﻮﺕ

ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ 50 ﺳﺎﻝ ﺳﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ . ﺍﻭ

ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺣﺎﺝ ﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ

ﻋﻤﻮﺯﺍﺩﮔﯽ ﺑﺎ ﭘﺪﺭ ﻋﻠﯽ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ

ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺁﻣﺪﻩ

ﺍﺳﺖ . ﺷﯿﺨﻪ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻭ

ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﻏﯿﺮﺕ ﻣﻌﺮﻭﻑ

ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺩﺭﺷﺖ ﻭ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺍﻭ

ﭼﻬﺮﻩ ﺍﯼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ

ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .

ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺳﭙﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ

ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻣﺎﻝ ﺍﺳﺪ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ،

ﺟﻨﮓ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﭙﺎﻩ ﺗﺸﻜﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺯ

ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﻭ ﺳﭙﺎﻩ ﻭﺍﻟﻰ

ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﻭ ﺳﻮﺍﺭﺍﻥ ﺣﺴﻨﻮﻧﺪ ﻭ ﺳﮕﻮﻧﺪ،

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻋﺮﺍﺏ، ﺟﻨﮓ ﺑﺎ

ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭﻝ، ﺟﻨﮓ

ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1299 ، ﺟﻨﮓ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ

ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ 1300

ﺗﺎ 1302 ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮﻯ

ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ . ﺷﯿﺦ ﻋﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ,

ﺑﺎ ﺍﯾﻤﺎﻥ , ﺷﺠﺎﻉ , ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ

ﺩﺭ ﺟﻨﮕﺎﻭﺭﯼ ﻭ ﺩﻟﯿﺮﯼ ﺑﯽ ﻫﻤﺘﺎ ﺑﻮﺩﻩ

ﺍﺳﺖ .

ﺷﻴﺨﻪ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻠﯽ ﻣﺮﺩﺍﻥ

ﺧﺎﻥ  ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1301

ﺭﯾﺎﺳﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﯾﻞ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ

ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﻣﯿﮕﯿﺮﺩ .

ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻋﺪﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ

ﻃﻮﺍﻳﻒ ﺩﻳﮕﺮ ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺍﻣﯿﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺩﺭ

ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺳﺎﻝ 1302 ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ

ﺣﺴﯿﻦ ﺧﺎﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻏﻼﻣﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ,

ﺧﺪﺍﺑﺨﺶ ﺳﺒﺰﻋﻠﯽ , ﻣﯿﺮﺯﺍ , ﻋﺰﯾﺰﺍﻟﻪ ,

ﺑﺮﺍﺭﯼ ﻭ ﻣﺮﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺗﯿﺮﻩ ﺷﻤﺲ ﺍﻟﺪﯾﻦ , ﻋﻠﯽ ﺣﯿﺪﺭ ﺍﺯ

ﺗﯿﺮﻩ ﻣﺎﻝ ﺍﺳﺪ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﺘﻌﻠﯽ ﻛﺮ

ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﺯ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﮐﺮ ﺩﺭ

ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺗﯿﺮﺑﺎﺭﺍﻥ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ .

**ﺭﻭﺣﺶ ﺷﺎﺩ ﻭ ﻳﺎﺩﺵ ﮔﺮﺍﻣﻰ **

ﻣﺘﻦ : ﻣﻈﻔﺮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

میرحیدر درکسان بارانی بیرانوند میر حیدر

ﻣﯿﺮ ﺣﯿﺪﺭ ﺑﺎﺭﺍﻧﯽ ﺩﺭﻛﺴﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺮﺍﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ سران و ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎﻥ

ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ و لرستان ﺳﺎﻝ 1279 ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ ﺩﺭﯾﮑﯽ ﺍﺯ
ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺟﻠﮕﻪ ﮐﺎﺳﯿﺎﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﺁﻣﺪ. ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ
ﺳﺮ ﺳﺨﺘﺎﻧﻪ ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ" .ﻣﻴﺮﺣﻴﺪﺭ ﺩﺭﻛﺴﺎﻥ"  ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻳﻞ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻨﮓ ﮔﺮﺩﻧﻪ ﭘﻮﻧﻪ ﺍﺯ
ﺧﻮﺩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪ ﻭ ﺭﺷﺎﺩﺕ بی
ﻧﻈﻴﺮﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ. ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1312
ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪ, بعد از ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪن
ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻯ ﺭﺳﺘﻢ ﺧﺎﻧﻰ ﻛﺎﺳﻴﺎﻥ ﺳﻜﻮﻧﺖ
ﮔﺰﻳﺪ.

ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﯿﺮ ﺣﯿﺪﺭ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺭ

ﻣﺠﺎﻟﺲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﺭ
ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻭ ﺻﻔﺖ
ﻧﯿﮑﻮ ﻭ ﺑﺎﺭﺯ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻧﺨﺴﺖ
ﺑﯽ ﭘﺮﺩﻩ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺩﻭﻡ ﺷﻮﺥ ﻃﺒﻌﯽ ﻭ
ﺑﺬﻟﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﮔﺮﻣﯽ ﻭ ﺭﻭﻧﻖ
ﻣﯽ ﺑﺨﺸﯿﺪ.
ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺑﺎﺭﺍﻧﯽ ﻣﻘﺪﻡ ﻣﺮﺩﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ،
ﻗﻠﺐ ﭘﺎﮎ ، ﺑﯽ ﺭﯾﺎ ، ﻓﺎﻣﯿﻞ ﺩﻭﺳﺖ ،
ﻣﻬﻤﺎﻥ ﻧﻮﺍﺯ ﺑﻮﺩﻧﺪ.ﺳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺳﻦ 102
ﺳﺎﻟﮕﯽ ﺳﺎﻝ 1381 ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ ﺩﺍﺭ ﻓﺎﻧﯽ
ﺭﺍ
ﻭﺩﺍﻉ ﮔﻔﺖ.
ﺭﻭﺣﺶ ﺷﺎﺩ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺶ ﭘﺎﮎ

**ﻣﺘﻦ ﺍﺯ ﻣﻈﻔﺮ ﺯﻳﺪﻋﻠﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

تاریخچه ایل بیرانوند

ایل بیرانوند از قدیمی ترین مردمان و ایلات و ساکنان لرستان ایلام خوزستان و غرب ایران هستند که جمعیت هایی از این ایل به علت جنگ ها و تبعید از زمان صفوی تا رضا شاه در کاشان ورامین قزوین بجنورد آشخانه گنبد کاووس و شیراز و ایذه زندگی میکنند. قبل از به قدرت رسیدن صفویه بیرانوندها در مناطق ایذه و پشتکوه ساکن بودند اما پس از درگیری شاه عباس صفوی با اتابک لرستان و طایفه بیرانوند بسیاری از بیرانوندها قتل عام شدند و عده بسیار کمی از آنها به مناطق اطراف گریختند. سپس پس از گذشته سالها یکی از آنها از مناطق اطراف به نورآباد دلفان رفته و با  دختر یکی از خوانین نورآباد ازدواج میکند و صاحب پسری میشود و نام جد اعلای خود یعنی بیران را بر او میگذارد. بنابراین نسل امروز بیران و شجره نامه فعلی ایل بیرانوند نسل این ایل را تا بیران دوم نشان میدهد. بیران نیز صاحب دو فرزند به نام های دشائینان و آلائینان میشود. ایل بیرانوند به شرح زیر به طوایفی تقسیم میشوند:

1-دشائینان:

شعبان

شاهوردی

دیوکان

دلیران

چغلوند

پیرداده

رش

شلکه

2-آلائینان: دارای دو فرزند به نام قباد  اسد بود که هر کدام از آن ها فرزندانی داشتند که به شرح زیر تقسیم میشوند:

1-اسد:

زیدعلی

بارانی

کر

مهراب

2-قباد: 

1-شمس الدین

2-یاراحمد

3-سبزعلی

هرکدام از آنها به شرح زیر تقسیماتی دارند:

زیدعلی:1-گنجعلی2-محمدعلی 3-چراغعلی(فتح عالی و علی صالح) 4-عینعلی(قربانعلی علی نقی شفیع زکی)  5-نرکعلی 6-کرمعلی

بارانی:1-درکسان 2-چغافرین 3-حافظ 4-شرفبک 5-پاسان 6-هونی 7-مارآب

مهراب:1-صفر 2-چرمارن 3-کوسه 4-میخک 5-زنجبیل

کر:

جنگ جهانی اول و تجاوز شوروی و روس ها به ایران و شکست در برابر قوای بیرانوند و بیرون راندن آنها از کشور برگی از ناگفته های تاریخ

طی جنگ جهانی اول نیروهای شوروی به خاک ایران تجاوز کردند و از قتل مردان و تجاوز به زنان دریغ نکردند. نیروهای شوروی در غرب تا بروجرد پیشروی کردند و به علت ظلم هایی که در بروجرد کردند آیت اله بروجردی طی نامه ای از علیمردان خان بیرانوند و قوای بیرانوند تقاضای کمک کردند. در آن زمان علیمردان خان بیرانوند فرمانروای بزرگ لرستان لرستان ایلام کرمانشاه و بخش های شمالی خوزستان را از حکومت مرکزی جدا کرده بود و این مناطق تحت فرامانروایی وی بودند و ایل بیرانوند بسیار قدرتمند بودند. علیمردان خان بیرانوند و دیگر سرکرده های ایل بیرانوند مانند شیخعلی خان غلامعلی خان دوستعلی خان و... قوایشان را جمع و آماده جنگ با نیروهای شوروی شدند. قوای بیرانوند به فرماندهی علیمردان خان بیرانوند توانستند نیروهای شوروی را شکست دهند و آنان را تا مرز ایران بیرون راندند. در راه بازگشت به دستور علیمردان خان پرچم بیرانوند را در قم قرار داده و آنجا را مرز لرستان اعلام کردند. تا زمانی که علیمردان خان بیرانوند زنده بود هیچ نیرویی نتوانست وارد خاک لرستان آن زمان شود. از آنجا که رضا شاه چندین بار از قوای بیرانوند شکست میخورد و اینکه فهمید نمی تواند با توسل به قرآن و بهانه صلح او را فریب دهد برآن میشود که چند نفر شیرازی را برای کارکردن و نوکری کردن به صورت انسان های فقیر نزد علیمردان خان بیرانوند بفرستد. علیمردان خان بیرانوند نیز آنها را به عنوان نوکر خانه اش می پزیرد. سرانجام در یک شب در خواب او را به قتل میرسانند و میگریزند.سه نفر از قاتلین علیمردان خان بیرانوند توسط افراد مهرعلی خان دستگیر و اعدام میشوند. علیمردان خان فرمانده بزرگ لرستان و مردی بزرگ حتی پس از گذشت حدود 90 سال از مرگش از ذهن این آب و خاک فراموش نخواهد شد. او مردی بود که با مردمش بسیار مهربان بود.او پدربزرگ دکتر هوشنگ اعظمی لرستانی و پدر مرتضی خان اعظمی لرستانی بود.

دوستمراد زیدعلی بیرانوند

 

ﺩﻭﺳتمراد ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ معروف به دوسته (دوسه)

ﺩﻭﺳﺘه ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ از ﺳﺮکردگان بزرگ و مبارز ایل بیرانوند  ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﺭﻭﺱ از ﻫﺎ ﻭ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ

ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ

ﻭ ﺧﻢ ﻛﻮﻩ ﻫﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ . ﻃﺎﻳﻔﻪ

ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﻲ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺘﻲ ﺧﺎﺹ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ

ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ . ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻃﻮﺍﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ

ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ دوستمراد زیدعلی و سایر سران مبارز طایفه زیدعلی بودند.

ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺩﻭﺳﺘمراد ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ

ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ . .

دوستمراد زیدعلی در ﺟﻨﮓ ﺭﮒ ﻭ ﺭﻭﺩ ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ

1304 در کنار سایر دلاوران طایفه زیدعلی از خود رشادت فراوانی نشان داد. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ طایفه زیدعلی بیرانوند ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ

ﺿﺮﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻫﻼﻙ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1305 ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﺩﺭ

ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺩﻭﺳﺘمراد ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺍﻓﺘﺎﺩ . ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ

ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﻪ ﻛﻤﻜﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ

ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺩﻭﺳﺘمراد ﻭ داوران طایفه زیدعلی بیرانوند ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﻭ ﻗﻮﺍﻳﺶ ﺭﺍ

ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ .

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﺩﺭ 27 ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1306 ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻣﻬﺪﻱ

ﻗﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺗﺎﺝ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻞ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻭﻟﻲ ﺁﻗﺎﺧﺎﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺣﻤﺪﻱ

ﺟﻬﺖ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﺷﻮﺭﺷﻲ ﻫﺎی ایل بیرانوند ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻭﺳﺘمراد  زیدعلی ﻭ

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ زرینجو ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ . ﻛﺪﺧﺪﺍ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ

ﺩﺍﺩ. ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ

ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ . ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺧﺎﻥ ﻓﺘﺤﻲ

ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﭘﻲ ﭼﺮﻣﺎﺭﻥ

ﺑﻪ ﺩﺭﻙ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ .

ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ  در اوایل 1308 ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ تسلیم و ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ

ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻛﺮﺩ. سرانجام به علت مبارزات و تحرکات  جهانشاه زرینجو  با نیروهای دولتی و انگلیسی در منطقه و همزمان ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﻧﺎﻳﺐ ﺍﻟﺤﻜﻮﻣه  ﭘﺸﺘﮑﻮﻩ 

ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘمراد زیدعلی و چندتن دیگر از زیدعلی ها که در دره شهر اسکان داده شده بودند ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻋﺒﺎﺱ ﻗﻠﯽ ﺧﺎﻥ

ﺩﺭﻓﺸﺎﻥ ﺩﺭ

ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺑﺎ ﺣﯿﻠﻪ ﻭ ﻧﯿﺮﻧﮓ  دوسته نادعلی میرولی امان اله خلیل بک رحمان خان کریم بارانی داراب ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ

ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ روز  جهانشاه زرینجو آخرین سردار مبارز ایل بیرانوند را به خرم آبادکشانده و به دام انداختند و ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩند .

***ﺭﻭﺣﺶ ﺷﺎﺩ ﻭ ﯾﺎﺩﺵ ﺗﺎ ﺍﺑﺪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ***

ﺍﺳﺎﻣﻲ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ

ﺁﺑﺎﺩ :

 ﺩﻭﺳﺘمراد ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ،

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ زرینجو ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

ﻧﺎﺩﻋﻠﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧد

 ﻣﻴﺮﻭﻟﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

داراب زیدعلی بیرانوند

امان اله بارانی بیرانوند

کریم بارانی بیرانوند

خلیل بک بارانی بیرانوند

رحمان خان چقلوند بیرانوند

ﻣﺘﻦ ﻭ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ : ﻣﻈﻔﺮ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮند

ریش سفید صفر بیرانوند

  ریش سفید صفر بیرانوند از کدخدایان سخنوران و بزرگان سرشناس ایل بیرانوند بود.

علی مردان خان بیرانوند از بزرگترین فرمانده هان وطن پرست ایرانی مردو بیرنون مردان بیرانوند

علیمردان خان بیرانوند  

علیمردان خان بیرانوند سردار وطن پرست ایرانی ملقب به سالارمظفر و امیراعظم معروف به "مردو" بزرگترین و نام آورترین  متدینترین سرکردگان ایرانی و قوم لر و لک بوده است که هرگز سر سازش با حکومت های ظالم قاجار و پهلوی را نداشت.

ﻋﻠﻰ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻯ مردمی ﻭ ﻳﻜﻪ ﺗﺎﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻏﺮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻱ قاجارهای فاسد ﺟﺪﺍ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﺪﺭ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻭ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.

ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻱ ﺍﺯ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺍﻳﻼﻡ ﺗﺎ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ ﺑﻮﺩ.
علیمردان خان به واسطه شجاعت, درایت, سخاوت, جسارت و مردم داری از  تمام خوانین لرستان پیشی گرفت و همه مطیع امر و نهی او شدند.
ﺳﺮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻼﺕ ﻭ ﻃﻮﺍﻳﻒ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ.
ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻫﻴﭻ ﺍﺣﺪﻱ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﻗﻮﺍﻱ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ علیمردان خان اعظمی بیرانوند، ﻅﻞ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﻇﺎﻟﻢ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ که احدی از حکام و والی ها جرات رویارویی با او را نداشتند در خرم آباد شکست داده و ﻏﺎﺭﺕ ﻛﺮﺩند. ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻟﻲ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻴﻊ ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩ.


ﻃﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩ ﭘﻴﺸﺮﻭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ... ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ ﺧﻢ ﻛﻮﻩ ﻫﺎﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﻳﻼﺕ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ  سرداران بزرگ جهانشاه زیدعلی و ایمانعلی زیدعلی و ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻭﺻﻔﻲ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﻗﻢ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎﺧﺘﻨﺪ.

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﻮﺩ ﭼﻨﺪﻳﻦ
ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻓﺘﺢ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻫﺮﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺩﻟﻴﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻴﺨﻮﺭﺩ.
ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻱ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻱ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ
ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻤﺮﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ 1301 ﺗﺮﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﺗﺤﺎﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺳﺰﺍﻳﻲ ﻛﺮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺗﺎ
ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻤﺮﺩ ﺩﺭ ﻗﻴﺪ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﻣﻄﻴﻊ ﺍﻣﺮ ﻭ ﻧﻬﻲ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻭﻱ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﺩﺳﺘﻪ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺷﺪﻧﺪ.
پس از ترور ایشان در سال 1301 و ورود نیروهای رضاشاه به خرم آباد در سال 1302 آنچنان نحوه زندگی ایشان مورد توجه سران پایتخت بود که سپهبد امیراحمدی گروهی را مامور تحقیق درمورد زندگی ایشان کرد که آیا چگونه زندگی کرده؟ و چگونه همه خوانین لرستان را متحد کرده؟ و چگونه از پس مخارج زیاد زندگیش برآمده؟ و...
ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﺼﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮﺗﺮﻯ
ﺩﺍﺷﺖ:
1-ﺷﻜﺴﺖ ﺳﭙﺎﻩ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭﻝ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ
2-ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭ
3-ﻣﻄﻴﻊ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺍﻟﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ
4-ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺧﻮﺩﺧﺘﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ﻭﻯ ﺑﺮ
ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻳﻼﻡ ﻭ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻴﺸﺪ
5-ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻮﺩﻥ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ
6-ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺍﻣﻴﺮﺍﺣﻤﺪﻯ
7-ﺗﺮﻭﺭ ﻧﺎﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺍﺩﻧﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻧﻮﻛﺮﻫﺎﻯ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
8-ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻘﻴﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﮔﻮﻝ ﻗﺴﻢ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺭﺩ
9-ﺗﺮﺱ ﺷﺎﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ
10-ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺍﻳﺸﺎن

رحمت اله چرمارن بیرانوند

  رحمت اله چرمارن بیرانوند از سرشناسترین کدخدایان و بزرگان ایل بیرانوند از طایفه چرمارن مال اسد است. وی پسر عموی عصمت اله چرمارن است. روحش شاد و  یادش گرامی

مرتضی خان اعظمی لرستانی بیرانوند

مرتضی خان اعظمی لرستانی بیرانوند فرزند علی مردان خان بیرانوند و پدر دکتر هوشنگ اعظمی از سرشناسترین و نام آورترین بزرگان ایل بیرانوند و لرستان و نماینده دور اول مجلس شورای اسلامی مردم لرستان بود.

صید هاشم متش بیرانوند

صید هاشم متش بیرانوند از بزرگان طایفه متش بیرانوند بود. وی به همراه *مرادی ملکه* از طایفه زیدعلی که در یک سنگر بوده اند در جنگ با قشون شاهپورخان که از بی رحمترین و معروفترین سرداران رضاشاه بود کشته شدند. صیدهاشم متش از بهترین جنگجویان و تیراندازان ایل بیرانوند بود. او کسی بود که شاهپور خان بهترین و قوی ترین سردار رضا شاه را به هلاکت رساند.

شیرمراد رشیدی زیدعلی بیرانوند

شیرمراد رشیدی از بزرگان  و کدخدایان ایل بیرانوند و لرستان فرزند دوسته زیدعلی مشهور.

ایشان بزگمردی شناخته شده و مورد احترام در میان طوایف مختلف لرستان و

 از نظر شجاعت و سخنوری و پاکدامنی مردی کم نظیر بود.

نقش مهم و مبارزات شیرمراد زیدعلی در نبرد پشتکوه دهه 30 به همراه سایر دلاوران طایفه زیدعلی  از جمله رضاخان بیرانوند فراموش نشدنی است.

روحش شاد و یادش گرامی

دکتر هوشنگ اعظمی لرستانی بیرانوند

ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﯽ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻣﺘﻮﻟﺪ

۱۳۱۵
ﺧﺮﻡﺁﺑﺎﺩ لرستان پزشک انسان دوست دلسوز آزادی خواه بود.  ﺍﮔﺮ ﺍﻏﺮﺍﻕ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻭﯼ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﻣﯿﺘﻮﺍﻥ ﺗﮏ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻭﯼ تمام رندگیش را در راه مردم فقیر و فرودست جامعه گذاشت.
ایشان ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻱ
ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺸﺪﻧﻲ لرستان و ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ
ﭘﺰﺷﮏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ
ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻭ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺩﺭ
ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﯽ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ از اعضای برجسته سازمان دانشجویان جبهه ملی ایران
ﺑﻮﺩ . ﻭﯼ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻋﻘﺎﯾﺪ
ﻣﻠﯽﮔﺮﺍﯾﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ
ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﻭﺍﮎ
ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﺷﺪ . ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭﯼ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
۱۳۵۵ ﺩﺭ
ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ
ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺩﺭ ﻛﻮﻩ ﻫﺎی تهران ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ولی طبق گفته های مرتضی  خان اعظمی و سیاوش اعظمی   عدم وجود جسد دکتر هوشنگ اعظمی در بین کشته شدگان این درگیری  این شایعه را بکلی رد میکند.
ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎی
زکی خان زرینجویی زیدعلی و ایرج زرینجویی زیدعلی که از بزرگان ایل بیرانوند و  از دوستان نزدیک دکتر هوشنگ بودند و دیگر  ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻳﻞ
ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻋﺰﻳﺰ
ﺗﺎﺟﻤﻴﺮ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻛﺮﺩﻫﺎﻱ ﭘﺸﺘﻜﻮﻩ ﺩﺍﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ ﺍﻭ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺮﺏ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﺎﺟﻤﻴﺮ
ﻧﺴﺒﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺑﺴﭙﺎﺭﻧﺪ. ﺩﻛﺘﺮ
ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ
ﻣﺠﺎﻧﻲ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻴﻜﺮﺩ ﻭ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻴﻜﺮﺩ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻧﺞ ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ
ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻴﻜﺮﺩ ﻭ
ﻣﻄﺒﺶ ﺟﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩ. ﻋﻠﻰ
ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ سردار بزرگ و وطن پرست ایرانی
ﭘﺪﺭ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻭ
ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.
ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺧﺎﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ لرستانی ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ ﻟﺮﺳﺘﺎن، رئیس جبهه ملی شاخه لرستان و نماینده دولت دکتر مصدق و
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﻭﻝ
ﻣﺠﻠﺲ شورای اسلامی
ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻧﻔﻮﺫ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ
کل ﻣﺮﺩﻡ لرستان ﺑﻮﺩ .

 ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ، ﺁﺯﺍﺩﮔﻲ، نجابت، از خودگذشتگی

ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ
ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻙ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺷﺪ.

ﻳﺎﺩﺵﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﺑﺎﺩ

متن: مظفر

حاج ولی خان دلیران بیرانوند

مرحوم  ولی خان دلیران بیرانوند از بزرگان نامدار و مردمدار طایفه دلیران بیرانوند و بیرانوند   فرزند شیرخان محل سکونت ابسرده بروجرد وفات ۱۳۵۳ در شهرستان پلدختر دربهشت زهرا به خاک سپرده شد. روحش شاد و یادش گرامی

محمدحسن خان مرادی بیرانوند

مرحوم محمد حسن خان مرادی(مسن) بیرانوند نوه سردار بزرگ ملک احمد خان مرادی بیرانوند،که در سال ۱۳۲۰شمسی از زادگاه خود ریمله و سیل مش به بروجرد ،روستای کیوره مهاجرت نمود مردی شجاع ، سخنور،از معدود سواراکاران وتیراندازانی که به صورت قیقاچ مهارتی خاص داشت  در سن 115سالگی به دیار باقی شتافت. روحش شاد یادش گرامی

آغازیبا امرایی شیرزنی از تاریخ

فرج الله زرینجو زیدعلی بیرانوند

کدخدا فرج الله آذرخش زرینجو زیدعلی بیرانوند از سران و کدخدایان نامدار و شناخته شده لرستان و ایل بیرانوند که در کارهای خیر و صلح و سازش بین مردم لرستان پیش قدم بود. ایشان در تمام مصاِئب و مشکلات ایل و مردم منطقه حضور یافته و در رفع آن بسیار کوشا بود. مرحوم فرج اله در سخنوری و کاردانی تهور خاصی داشت.  نقش و تلاش های بی وقفه ایشان در بازپسگیری ماژین در دهه 1320 بر همگان آشکار است.

وی علاوه بر ایل بیرانوند دارای محبوبیت و نفوذ زیادی در بین سایر ایلات سراسر لرستان و خرم آبادی ها بودند. روحش شاد و یادش گرامی